Wprowadzenie
System „Track and Trace” (T&T) został wprowadzony na mocy Dyrektywy Tytoniowej (2014/40/UE) w celu zwalczania nielegalnego handlu wyrobami tytoniowymi. System ten umożliwia śledzenie każdego opakowania wyrobów tytoniowych od momentu produkcji aż do sprzedaży końcowej na terenie UE, co ma na celu ochronę zdrowia publicznego, budżetu państwa oraz legalnie działających podmiotów gospodarczych
Cele Systemu
Główne cele systemu T&T to:
- Zwalczanie nielegalnego handlu wyrobami tytoniowymi.
- Ochrona zdrowia publicznego.
- Zwiększenie wpływów budżetowych z tytułu akcyzy i podatków.
- Ochrona legalnie działających podmiotów gospodarczych
Mechanizm Działania
System T&T działa na zasadzie przypisywania unikalnych identyfikatorów do każdego opakowania wyrobów tytoniowych na etapie produkcji. Identyfikatory te są następnie rejestrowane w centralnym repozytorium danych, co umożliwia śledzenie ruchu i pochodzenia wyrobów tytoniowych na każdym etapie łańcucha dostaw
Terminy Wdrożenia
Implementacja systemu T&T odbywa się w dwóch etapach:
- 20 maja 2019 roku– system został wdrożony dla papierosów i tytoniu do samodzielnego skręcania
- 20 maja 2024 roku– system obejmie również inne wyroby tytoniowe, takie jak cygara i cygaretki
Obowiązki dla producentów, importerów i hurtowników
Producenci
Producenci wyrobów tytoniowych mają następujące obowiązki:
- Rejestracja w systemie T&T i uzyskanie kodów identyfikacyjnych dla zakładów produkcyjnych oraz maszyn.
- Oznaczanie opakowań jednostkowych wyrobów tytoniowych unikalnymi identyfikatorami.
- Zawarcie umów o przechowywanie danych z niezależną stroną trzecią, która będzie prowadzić ośrodek przechowywania danych (primary repository).
- Przekazywanie danych dotyczących produkcji, nabyć oraz przemieszczeń wyrobów tytoniowych do centralnego repozytorium danych.
Importerzy
Importerzy wyrobów tytoniowych są zobowiązani do:
- Rejestracji w systemie T&T i uzyskania kodów identyfikacyjnych dla miejsc, w których magazynują lub sprzedają wyroby tytoniowe.
- Oznaczania opakowań jednostkowych wyrobów tytoniowych unikalnymi identyfikatorami
- Zawarcia umów o przechowywanie danych z niezależną stroną trzecią.
- Przekazywania danych dotyczących nabyć oraz przemieszczeń wyrobów tytoniowych do centralnego repozytorium danych.
Hurtownicy
Hurtownicy wyrobów tytoniowych mają obowiązek:
- Rejestracji w systemie T&T i uzyskania kodów identyfikacyjnych dla magazynów oraz miejsc sprzedaży.
- Rejestrowania nabyć oraz przemieszczeń wyrobów tytoniowych.
- Przekazywania danych dotyczących zamówień, faktur i płatności za wyroby tytoniowe do centralnego repozytorium danych.
Korzyści z wdrożenia systemu
Wdrożenie systemu T&T przynosi liczne korzyści, w tym:
- Ograniczenie nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi.
- Poprawa bezpieczeństwa zdrowotnego społeczeństwa.
- Zwiększenie wpływów budżetowych z tytułu akcyzy i podatków.
- Ochrona legalnie działających podmiotów gospodarczych.
Podsumowanie
System śledzenia wyrobów tytoniowych „Track and Trace” jest kluczowym narzędziem w walce z nielegalnym handlem tytoniem. Dzięki unikalnym identyfikatorom i centralnemu repozytorium danych możliwe jest śledzenie każdego opakowania wyrobów tytoniowych od momentu produkcji aż do sprzedaży końcowej. Wdrożenie systemu T&T przynosi liczne korzyści, w tym ochronę zdrowia publicznego, zwiększenie wpływów budżetowych oraz ochronę legalnie działających podmiotów gospodarczych.
Podatki.gov.pl – System Śledzenia Wyrobów Tytoniowych Track & Trace
Puesc.gov.pl – Track & Trace – uzyskaj możliwość obrotu wyrobami tytoniowymi
Autor: Tomasz Cieślik